In de Corona-crisis klagen de experten over het gebrek aan éénheid in commando. De wetgever heeft echter duidelijk een crisismanager aangesteld in de persoon van de federale minister van binnenlandse zaken. Het artikel 4 van de wet van 31 december 1963 betreffende de civiele bescherming én de artikelen 181, 182, 187 van de wet van 15 mei 2007 betreffende de civiele veiligheid verlenen deze minister ruime bevoegdheden. Hij kan alle maatregelen opleggen die noodzakelijk zijn om de crisis te beheren met inbegrip op opeisingen. Zelfs de tussenkomst van de regering of de Koning is niet vereist.
De praktijk die gegroeid is om enkel crisismaatregelen uit te vaardigen na overleg binnen de Nationale Veiligheidsraad betreft derhalve een politieke keuze én geen juridische noodwendigheid. Het is uiteraard belangrijk dat de minister van binnenlandse zaken over voldoende politiek draagvlak beschikt alvorens maatregelen op te leggen. Bij gebrek hieraan zal de minister immers ontslag moeten nemen. Daar staat wel tegenover dat de organisatie van een dergelijke Nationale Veiligheidsraad (welke een louter overlegorgaan betreft zonder juridische bevoegdheden) geen efficiënte crisisaanpak in de weg mag staan. Indien noodzakelijk voor de nationale veiligheid moet de minister alleen optreden eventueel met politieke rugdekking van enkel de premier. Zelfs dit laatste is juridisch geen vereiste.
De gedragsregels aan de bevolking tijdens de corona-crisis worden dan ook opgelegd door middel van ministeriële besluiten. Er zijn twee belangrijke M.B.’s uitgevaardigd, zijnde:
Het ministerieel besluit van 30 juni 2020 wordt regelmatig aangepast. De laatste wijziging dateert van 28 juli 2020. Een gecoördineerde versie van dit ministerieel besluit kan teruggevonden worden in de justel-databank. We leggen een link onderaan dit artikel.
Deze ministeriële besluiten leggen onder meer de volgende maatregelen op:
grootte van de bubbel, zijnde beperkt tot de huisgenoten aangevuld met 5 personen;
Afstandsregel van 1,5 meter;
Verplichting tot het dragen van mondmaskers;
Regeling horeca;
Verbod/beperkingen aan evenementen;
Regeling op het werk;
Beperkingen aan reizen.
We voegen een link toe met het overzicht van alle maatregelen.
Er werden reeds enkele malen UDN-procedures ingeleid door de Raad van State. De Raad heeft deze telkens afgewezen. Volgens de Raad beschikt de bevoegde overheid over een zeer grote appreciatiemarge om crisismaatregelen te bevelen. We verwijzen naar het betreffende artikel op onze website.
Het ministerieel besluit verleent ook de machtiging aan de gouverneur en de burgemeesters om bijkomende maatregelen te nemen. Voor wat betreft de Politieverordering in de Provincie Antwerpen verwijzen we naar het ander artikel op onze webiste.